Trẻ sơ sinh biếng ăn hay biếng bú là tình trạng nghiêm trọng và trở thành khủng hoảng cho rất nhiều bà mẹ. Biếng ăn nếu không được nhận diện sớm và xác định nguyên nhân, tìm cách giải quyết triệt để.

Sẽ khiến trẻ sơ sinh thiếu dinh dưỡng lâu dài, hạ miễn dịch và dẫn đến nhiều nguy cơ khác về sức khỏe cũng như tâm lý. Vậy nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng này là gì, bài viết dưới đây sẽ giải đáp cho mẹ thật cụ thể.

Các nguyên nhân chủ yếu khiến trẻ sơ sinh biếng ăn

Mẹ cho bé bú sai cách: Việc mẹ cho bé bú không đúng tư thế, khiến bé cảm thấy khó chịu hoặc thậm chí đau ở cổ, vai sẽ làm nhận thấy cảm giác thoải mái khi bú mẹ không còn. Trẻ dần giảm cảm giác thích thú khi được bú sữa mẹ. Ngoài ra, cho bú sai tư thế cũng có thể khiến sữa không về, khiến quá trình bú của bé trở nên khó khăn hơn. 

Trẻ khóc trong thời gian dài dẫn đến ù tai: Đây là nguyên nhân khá phổ biến khiến trẻ sơ sinh biếng ăn tạm thời. Việc này khiến bé bị giảm cảm giác thích thú khi được bú sữa, tai – mũi – họng vốn thông với nhau nên khi khóc nhiều bé dễ bị ù tai, nghẹt mũi dẫn đến giảm khả năng cảm nhận trọn vẹn hương vị của sữa. Bé sẽ khó nhận diện được mùi vị sữa thân quen mà mình vẫn thường bú, dẫn đến lười bú hơn. 

Bé đang bị đau ốm: Ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ thiếu tháng sẽ dễ bị các bệnh vặt trong khoảng 3 tháng sau sinh. Một số bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh là hô hấp (sổ mũi hoặc nghẹt mũi cho lạnh hoặc không khí phòng có chứa bụi, vi khuẩn) và tiêu hóa (trẻ chuyển giao sang môi trường mới hoàn toàn, bú sữa mẹ thay vì nhận dưỡng chất trực tiếp qua nhau rốn). Khi mắc các bệnh này, dù triệu chứng nặng hay nhẹ, trẻ cũng sẽ trở nên uể oải, bám mẹ và lười ăn hơn rất nhiều.

Tác dụng phụ sau tiêm chủng: Từ sau 24 giờ sinh, trẻ đã có thể tiếp nhận tiêm chủng. Trẻ sơ sinh quá nhỏ nên tác dụng phụ của việc tiêm chủng sẽ ảnh hưởng rất lớn, có thể gây sốt, khóc đêm và biếng ăn. Giai đoạn sơ sinh, trẻ dường như chỉ tiếp nhận dinh dưỡng qua sữa mẹ hoặc một số trẻ được bú thêm sữa công thức. Việc biếng bú ở trẻ sơ sinh khiến mẹ khó khăn trong việc tìm cách bổ sung dinh dưỡng cho con qua con đường khác. 

Có sự thay đổi về mùi: Mùi cơ thể mẹ thay đổi cũng có thể khiến trẻ sơ sinh lười ăn hơn. Trẻ sơ sinh vốn nhận diện mẹ thông qua mùi cơ thể đặc trưng nên nếu mẹ có sự thay đổi đặc biệt lớn về mùi, ví dụ như dùng nước hoa, kem dưỡng thể,… Trẻ sẽ bối rối trong việc nhận ra mẹ. Mặt khác, những chất tạo nên mùi hương trong các sản phẩm thường sẽ không thân thiện với niêm mạc mũi trẻ nhỏ và thú cưng, mẹ sử dụng hương liệu nồng cũng sẽ khiến bé khó chịu, dẫn đến không muốn gần gũi mẹ, từ đó trở nên biếng ăn. 

Hệ lụy khi trẻ sơ sinh biếng ăn lâu ngày

Trẻ sơ sinh biếng ăn lâu dài không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ mà còn ảnh hưởng đến quá trình tạo sữa của mẹ:

Đối với trẻ

• Thiếu dinh dưỡng cho sự phát triển và hoàn thiện các cơ quan
• Gặp khó khăn trong việc duy trì hệ miễn dịch
• Dễ mắc các bệnh vặt
• Trẻ còi cọc, chậm tăng cân, cân nặng không đạt chuẩn theo từng giai đoạn phát triển
• Thiếu máu nếu không được bổ sung sắt, axit folic và vitamin B12 từ nguồn khác

Đối với mẹ

• Mẹ bị tắc tia sữa do trẻ không bú đủ nhiều
• Nguồn sữa mẹ mỗi ngày bị giảm dần
• Gây tức ngực, thậm chí là đau bầu ngực 
• Giảm sự gắn kết giữa mẹ và bé

Xem thêm:

• 5 tiêu chí chọn sữa cho trẻ biếng ăn mẹ cần lưu ý
• Biếng ăn sinh lý theo từng giai đoạn mẹ cần lưu ý
• Bật mí thực phẩm cho trẻ biếng ăn chất lượng từ Nutrihub

Những giải pháp cải thiện tình trạng trẻ sơ sinh biếng ăn

Đối với trẻ bú mẹ

Trẻ sơ sinh biếng ăn do mẹ cho bú sai tư thế rất thường xuyên xảy ra. Để con cảm thấy thoải mái, mẹ hãy di chuyển con đến phần quầng ngực và đặt nhẹ đầu ti lên môi con, sau đó để con chủ động ti mẹ.

Mẹ cứ điều chỉnh tư thế đa dạng cho đến khi bé chủ động ti thay vì cố đưa ti vào miệng bé. Khi bé chủ động ti cũng là lúc bé cảm thấy tư thế này là thoải mái nhất. 

Mẹ có thể thử ngồi võng và di chuyển nhẹ nhàng lúc cho bé bú hoặc đi lại nhẹ nhàng trong lúc do ti để bé cảm thấy dễ chịu hơn, trẻ em luôn thích cảm giác được bồng bế và di chuyển thay vì cố định một chỗ.

Mẹ không nên để trẻ sơ sinh khóc quá lâu, bé sẽ bị khàn tiếng, ù tai và cả sổ mũi, nghẹt mũi. Khi trẻ quấy khóc, mẹ hãy bế trẻ lên, vuốt nhẹ lưng và đi lại nhẹ nhàng. 

Nếu trẻ đang bị bệnh và phải dùng thuốc gây giảm cảm giác khi bú sữa, mẹ cần bổ sung dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh bằng cách sử dụng thêm siro sơ sinh, dung dịch uống sơ sinh bổ sung canxi, vitamin D, tắm nắng sớm lúc 6-7h để diệt khuẩn cho trẻ, hỗ trợ trẻ mau khỏe bệnh. Phương pháp này cũng có thể sử dụng trong các trường hợp trẻ sơ sinh biếng ăn do tác dụng phụ của tiêm chủng. 

Đối với trẻ có bú ngoài

Đối với trẻ có kết hợp bú ngoài và bú mẹ, đôi khi trẻ sơ sinh lười bú mẹ do quá tình tạo sữa của mẹ có vấn đề, sữa về chậm khiến bé khó khăn và tốn nhiều sức để bú hơn.

Với những trường hợp do sữa mẹ, các mẹ nên sử dụng máy hút sữa để hỗ trợ việc lấy sữa thay vì cho con chuyển hẳn sang bú sữa công thức. Sữa mẹ chứa rất nhiều chất dinh dưỡng và kháng thể mà sữa công thức không thể thay thế. 

Khi bị tác dụng phụ của thuốc hay tiêm chủng gây lười ăn, mẹ có thể vừa cho trẻ bú bình vừa kết hợp trò chuyện, sử dụng các món đồ chơi nhiều màu sắc treo ở khu vực cho bú để bé mất tập trung và giảm trạng thái khước từ thức ăn. Cách này chỉ nên sử dụng trong trường hợp trẻ sơ sinh và đang bị biếng ăn do tác dụng phụ, vì nếu lạm dụng cách này, trẻ có thể hình thành trạng thái “chỉ ăn khi được mẹ cho chơi”.

Việc chọn sữa công thức chất lượng là điều quan trọng, mẹ nên chọn các sản phẩm sữa công thức bổ sung thêm men tiêu hóa và Lysine để kích thích việc ăn uống của trẻ.

Với những thông tin nêu trên, chắc hẳn mẹ cũng đã có cho mình những kiến thức nhất định về tình trạng trẻ sơ sinh biếng ăn để trang bị cho việc nuôi dạy con trẻ của mình.

Hãy liên hệ với các chuyên gia của NutriHub để giáp đáp thêm về các thắc mắc mà mẹ gặp phải. Chúc các mẹ có thể dễ dàng xác định đúng và đủ những nguyên nhân đang gây tình trạng lười ăn cho bé để tìm ra được phương pháp giải quyết thật hiệu quả.